فرار «تیپ گولانی» از غزه؛ دلایل و تأثیرات

شبکه 12 صهیونیستی روز پنجشنبه گزارش داد که پس از گذشت بیش از 70 روز در غزه و از دست دادن 44 نیرو، «تیپ گولانی» غزه را ترک کرده تا نفسی تازه کرده و چند روزی در کنار خانواده‌های خود باشند. این کانال مدعی شد که سربازان منتظر دستور بازگشت به غزه برای از سرگیری درگیری‌ها هستند.

این شبکه صهیونیستی تأکید کرد:مقامات سیاسی اسرائیل به زودی به بررسی انتقال به مرحله بعدی جنگ در غزه از جمله ارزیابی نیرو‌های ارتش که در داخل این باریکه هستند، خواهند پرداخت. پایگاه صهیونیستی «واللا» نیز گزارش داد، مرحله بعدی جنگ در غزه، مرخص کردن سربازان ذخیره، ایجاد حصار امنیتی و انجام حملات متمرکزتر است. بعد از اعلام عقب نشینی تیپ گولانی از غزه، ارتش صهیونیستی از عقب‌نشینی گردان‌هایی از تیپ چتربازان در شمال و جنوب غزه خبر داد.

هر چند برخی رسانه‌های صهیونیستی سعی کردند عقب‌نشینی تیپ گولانی را اقدامی طبیعی و متناسب با شرایط جنگی توجیه کنند اما این عقب‌نشینی پس از ضربات سخت گروه‌های مقاومت به این نیروها انجام شد که در هفته‌های اخیر تلفات سنیگنی را به دشمن وارد کرده بودند. خروج تیپ گولانی از غزه پس از آن انجام شد که این تیپ در 13 دسامبر در کمینی که نیروهای القسام در منطقه شجاعیه در شرق غزه گذاشته بودند تلفات سنگینی را دادند و طی آن 9 افسر کشته و 4 تن دیگر زخمی شدند.

پیش از این، یک فرمانده نظامی سابق ارتش اشغالگر به میزان خسارات وارده به نیرو‌های اسرائیلی از زمان جنگ غزه اعتراف کرده بود. موشه کاپلینسکی، فرمانده سابق تیپ گولانی، اعتراف کرد:«این تیپ از ۷ اکتبر یک چهارم نیرو‌های خود را از دست داده است و گفت که تلفات جانی زیاد بوده و ۸۲ افسر و سرباز زخمی و کشته شده‌اند».

تصاویر و فیلم‌هایی که از نیرو‌های گولانی در غزه منتشر شده است، نشان می‌دهد که آن‌ها پس از دستور عقب‌نشینی و بازگشت به خانه به جشن و پایکوبی پرداخته‌اند و نشان می‌دهد که در دو ماه گذشته چقدر تحت فشار بوده‌اند. دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل هفته گذشته اعتراف کرد که سربازان این رژیم در برابر موج حمات حماس، خسته و فرسوده شده‌اند.  

با عقب نشینی تیپ گولانی و چتربازان ارتش، هنوز معلوم نیست که چه تعداد  نیرو در غزه حضور دارند اما قدر مسلم این است که به دلیل تلفات گسترده، میزان زیادی از این نیروها از غزه خارج شده‌اند و ادامه نبردها در نبود نیروهای زبده گولانی دشوار خواهد بود.

ناتوانی گولانی در غزه

با اینکه رسانه‌ها و مقامات اسرائیل مدعی هستند تیپ گولانی مجددا به صفوف ارتس باز خواهند گشت اما از دید کارشناسان این تیپ، نیرویی فروپاشیده به شمار می‌رود. فایز الدویری، کارشناس مسائل نظامی در گفتگو با شبکه الجزیره درباره عقب‌نشینی تیپ گولانی گفت:«بر اساس قوانین نظامی، حذف یک واحد نظامی از نبرد به معنای از دست دادن 40 درصد از قابلیت‌ها و تجهیزات جنگی انسانی است. بنابراین، عقب‌نشینی تیپ گولانی صحت آنچه گردان‌های القسام درباره انهدام تعداد زیادی خودروی ارتش اشغالگر اعلام کرده بود را تایید می‌کند». الدویری فاش کرد که خروج گولانی از منطقه درگیری نشان دهنده ماهیت نبرد و کارآمدی نیروهای مقاومت در مدیریت نبرد زمینی است.

حاتم الفلاحی، کارشناس نظامی عراقی هم در این باره گفت:«تعداد نیروهای این تیپ ۲۵۰۰ سرباز است و ۵۰۰ سرباز در جنگ غزه کشته و زخمی شده‌اند. این نشان می‌دهد که رژیم اشغالگر آمار واقعی کشته شدگان خود را فاش نمی‌کند. تلفاتی با این تعداد بسیار بالاست آن هم برای تیپی که جزو نیروهای نخبه و تیپ‌هایی است که برای جنگ در مناطق مهم آموزش دیده است و فرماندهی ارتش از آن در درگیری‌های شدید و پیچیده استفاده می‌کند. اگر یک تیپ آموزش دیده این همه تلفات داشته باشد پس دیگر تیپ‌ها تلفات بیشتری داشته‌اند و این مسئله بر نیروهای باقیمانده این تیپ تاثیر می‌گذارد».

تلفات در صفوف ارتش اسرائیل در نبردهای غزه افزایش یافت و اشغالگران در روزهای اخیر اعلام کردند که پس از کمین نیروهای حماس در غزه، بیشترین تلفات را در بیش از یک ماه گذشته متحمل شده‌اند.

از زمان آغاز تجاوزات اسرائیل به غزه، ارتش این رژیم متحمل خسارات قابل توجهی از نظر پرسنل و تجهیزات شده است و در این مدت حداقل 471 سرباز اسرائیلی کشته شدند و بیش از 1900 سرباز زخمی شدند که حال 43 نفر از آنها وخیم است.

گزارش رسانه‌های عبری زبان از میزان تلفات ارتش در غزه بسیار فراتر از آمارهایی است که ارتش اعلام می‌کند، زیرا به اعتراف رسانه‌ها تاکنون بیش از 5000 نفر از نیروهای نظامی به بیمارستانها منتقل شده‌اند و به گفه مدیر گورستانهای نظامی اسرائیل، هر 24 ساعت یک سرباز دفن می‌شود و نشان می‌دهد که ارتش صهیونیستی تلفات سنگینی را متحمل شده است. ابوعبیده، سخنگوی القسام روز پنجشنبه در سخنرانی خود اعلام کرد که از زمان آغاز تهاجم زمینی به غزه، 720 خودروی نظامی اسرائیل هدف قرار گرفته است.

«تیپ گولانی» نیروی نخبه ارتش

عقب‌نشینی تیپ گولانی از این منظر اهمیت دارد که تیپ شماره 1 در اسرائیل شناخته می‌شود. از آنجایی که این اولین تیپی است که به محض تاسیس رژیم در سال 1948 به ارتش اشغالگر پیوست، یک تیپ پیاده نظام در ارتش اسرائیل به شمار می‌رود. سربازان این تیپ از نخبگان ارتش محسوب می‌شوند، زیرا برخی از یگان‌های آن به‌ ویژه «اغوز» تحت آموزش‌های سخت و آزمایش‌های سخت مربوط به راه‌اندازی کمین، شناسایی و استتار هستند و به توانایی‌های فیزیکی و رزمی بالایی نیاز دارند.

مرکز آموزشی این تیپ دهکده جهنم نام دارد که ساختار اصلی این تیپ متشکل از طلاب مدارس مذهبی افراطی است و سی و پنج درصد اعراب و دروزی‌ها در آن حضور دارند و این تیپ از سه گردان تانک مرکاوا-4 نیز تشکیل شده است. یک گردان مهندس، دو گردان توپ، یک گردان چترباز و یک گروهان جنگ الکترونیک و خدمات پزشکی نیز از دیگر بخش‌های این تیپ است.

یکی از نقاط قوت نیروهای گولانی به ادعای صهیونیست‌ها ایجاد کمین برای دشمن و زبدگی در جنگ شهری است اما در غزه شاهد بودیم که این تیپ بارها در کمین گروه‌های مقاومت گیر افتاد و تلفات سنگینی داد و ضعف آن در نبردهای اخیر غزه به خوبی نمایان شد. با این وجود، عقب‌نشینی چنین نیروهای ماهر که ارتش اسرائیل به آن فخر می‌فروشد، تأثیر بسیار منفی بر روحیه دیگر نظامیان صهیونیستی دارد که اکنون دیگر به وعده‌های سران نظامی و سیاسی در مورد پیروزی حتمی در جنگ اعتمادی ندارند و از کشته شدن در میدان هراس دارند.

مرحله سوم جنگ هم محکوم به شکست است

همزمان با عقب‌نشینی نیروهای تیپ گولانی، ارتش صهیونیستی اعلام کرده که خود را برای شروع دور سوم عملیات آماده می‌کند. تهدید به شروع مرحله سوم تهاجم درحالی است که ارتش صهیونیستی در دو مرحله قبلی در شمال و جنوب غزه دستاورد چندانی نداشته است. ارتش اشغالگر برای جبران شکستهای خود در نوار شمالی، از سه هفته پیش وارد جنوب غزه شد تا بتواند  آنرا به عنوان دستاورد بزرگ برای افکارعمومی نمایش دهد و حتی کشف یک تونل 4 کیلومتری حماس را چنان با آب و تاب در رسانه‌ها بازتاب داد که بسیاری آن را نشانه دستان خالی کابینه جنگ دانستند. اکنون نیز گزارشهایی که از تحولات میدانی در بخش جنوبی به گوش می‌رسد حکایت از این دارد که گردانهای القسام ضربات مهلکی را به صهیونیست‌ها و به ویژه تیپ گولانی وارد کرده‌اند.

از اینرو، اعلام برنامه ریزی برای مرحله سوم جنگ بیش از آنکه نمایانگر پیشرفت در عملیات زمینی باشد، نشان دهنده ناکامی در کسب هدف پیروزی سریع بر حماس و تسخیر غزه می‌باشد و با توجه به خستگی و تلفات وارد آمده بر نیروهای زمینی طی 78 روز گذشته ناظران چشم انداز تغییر محسوس در وضعی میدانی را پیشبینی نمی‌کنند.

مقامات تل‌آویو سعی دارند اینگونه وانمود کنند که عقب‌نشینی ماهرترین نیروهای ارتش از غزه به خاطر مرخصی و دیدار با خانواده هایشان است اما در اصل دولت نتانیاهو نمی‌خواهد با افشای جزئیات این اقدام، روحیه سایر نیروها تضعیف شود.

عقب‌نشینی تیپ گولانی نگرانی‌ها را نسبت به تأثیر آن بر روحیه تیپ‌ها و لشکرهای باقیمانده ارتش ایجاد کرده که ممکن است صفوف نیروها را تضعیف کند، به ویژه اینکه تلفات پرسنل نظامی را نمی‌توان به راحتی جبران کرد، زیرا به زمان زیادی نیاز دارد.

خساراتی که ارتش اسرائیل از مقاومت متحمل شده است، تلاش‌های دولت نتانیاهو برای متقاعد کردن افکارعمومی و متحدان خود برای دستیابی به دستاوردهای این جنگ را تضعیف می‌کند. مقامات صهیونیستی اکنون متوجه شده‌اند که با وجود تمام لفاظی‌های نتانیاهو، حماس یا حداقل ایده‌های حماس را نمی‌توان با نیروی نظامی شکست داد و در جلسه هفته گذشته کابینه امنیتی هم هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش به این مسئله اشاره کرده بود که به درگیری لفظی با ایتمار بن گویر، وزیر امنیت داخلی منجر شد.

دولت نتانیاهو به این واقعیت پی برده که ادامه جنگ در غزه تنها تلفات و هزینه‌های آنها را افزایش خواهد داد که موج فشاهای داخلی را تشدید می‌کند، لذا تحرکات دیپلماتیک برای برقراری آتش‌بس در غزه بر این اساس انجام می‌شود تا از حجم تلفات خود بکاهد، زیرا نمی‌تواند به نیروهای ارتش اتکا کند.